نیروگاه های برق آبی کوچک - قسمت پنجم(محل كاربرد هیدروتوربینهای کوچک)
محل كاربرد هیدروتوربینهای کوچک:
1. Inclined axis, very low head Kaplan gear turbine
اين مدل توربين در محلهایي با زواياي شيب 15 تا 45 درجه نسبت به افق و در سايتهاي بهكار مي روند که هد بسيار كمی با ارتفاع خالص بين 2 تا 8 متر دارند. اين توربينها در محدودهی توانهاي حداكثر تا 2.6MW بهكار گرفته ميشوند.
2. Horizontal axis “S” type Kaplan turbine
اين توربينها در محدودهی هدهاي از 5 متر تا 25 متر وهمچنين در محدودهی توانهاي حداكثر تا12MW بهكار گرفته مي شوند.
5. Horizontal axis “S” type propeller turbine.
6. Horizontal axis pit type propeller turbines.
از مدلهاي 5 و 6 كه در فهرست بالا آورده شدهاند بهخاطر مشخصهی بسيار حساس راندمان اين توربينها نسبت به تغييرات هد و فلو به ندرت استفاده ميشود و اين توربينها تنها در سايتهايي بهكار گرفته ميشوند كه كمترين تغيير در ميزان هد و فلوي آب را دارند.
7. Unit #7. Horizontal axis Francis turbine
اين توربينها عمدتاٌ با رانرهايي با قطر كمتر از 1.8 متر بكار مي روند. براي بهكارگيري اين توربينها به هد خالص بين 20 تا 100 متر نياز دارند و در محدودهی تواني حداكثر تا 12MW بهكار گرفته ميشوند. در بيشتر كاربردهايي كه از اين نوع توربين استفاده شده است، توان خروجي كمتر از 5MW بوده است.
8. Unit #8. Horizontal axis, double runner Francis turbine
در برخي از سايتها كه هد نيروگاه براي نصب يك رانر بسیار كم است، براي افزايش سرعت رانر از اين نوع توربين استفاده مي شود. در بيشتر كاربردهاي بهكار رفته، توان اين نوع توربين كمتر از 5MW بوده است . اصولاٌ اين نوع توربين در محدودهی توان 1MW تا 15MW و ارتفاع يا هدهاي 15 تا 100 متر بهكار ميروند.
9. Unit #9. Vertical axis “Saxo” axial flow Kaplan turbine
تا كنون تعداد بسیار كمي از اين نمونه توربين ساخته شدهاند. در اين نمونه توربين، با افزايش ميزان فلو، راندمان توربين افت مي كند كه در نتيجه باید از رانری با قطر بزرگتر در اين موارد استفاده شود.
تهیه شده توسط محمد.ا و عباس
" Turbine selection for small low-head hydro developments", J. L. Gordon, P. Eng.
Hydropower consultant, Organized by: NATURAL RESOURCES CANADAAt WATERPOWER XIII